สิวหัวช้าง
สิวหัวช้าง รักษาอย่างไร ? ป้องกันอย่างไรไม่ให้เป็นสิวซ้ำซาก
สิวหัวช้าง ถือเป็นปัญหาสิวที่เห็นได้ชัดเจน ลักษณะจะเป็นตุ่มใหญ่ ปวด บวม แดง คนไข้จะรู้สึกเจ็บและรำคาญ ยิ่งอักเสบหรือมีเม็ดใหญ่มาก ๆ เวลาหายแล้วก็อาจทิ้งรอยแผลเป็น (Keloid) จากสิวไว้อีก ดังนั้นเมื่อเป็นสิวหัวช้างแล้วต้องรีบรักษาครับ
ในบทความนี้หมอบอกถึงสาเหตุการเกิดสิวหัวช้าง มีปัจจัยอะไรบ้างที่กระตุ้นให้เกิดสิว รักษาอย่างไร และมีวิธีป้องกันอย่างไรไม่ให้เกิดสิวซ้ำซาก
สารบัญ สิวหัวช้าง
สิวหัวช้าง คืออะไร ?
สิวหัวช้าง (Acne Conglobata) คือ สิวอักเสบหรือสิวอุดตันประเภทหนึ่งครับ แต่มีความรุนแรงมากกว่า เพราะมีอาการอักเสบบริเวณกว้างลึกลงไปในชั้นผิว เกิดจากเชื้อแบคทีเรีย P.acnes (Propionibacterium acnes) มีการเจริญเติบโตและดึงดูดเซลล์เม็ดเลือดขาวเข้ามารวมตัวอยู่ในตุ่มสิว บวกกับในตัวแบคทีเรียมีเอนไซม์สำหรับย่อยน้ำมัน (Sebum) ให้กลายเป็นกรดไขมัน จึงกระตุ้นให้สิวเกิดการอักเสบได้
สิวหัวช้างเป็นสิวอักเสบที่จะมีหัวหรือไม่มีหัวก็ได้ (บางรายอาจพบหัวสิว 2-3 หัวอยู่ในสิวเม็ดเดียว) ระยะเริ่มจะเป็นตุ่มแดง ๆ ไม่มีหัวครับ ก่อนจะอักเสบขึ้นเรื่อย ๆ มีอาการปวด บวม แดง และมีหนองตามมา
“ ข้อควรรู้ : หนอง (Pus) คือ ของเหลวสีขาวเหลือง หรือ สีน้ำตาลอ่อน เมื่อสิวมีการอักเสบ จะมีหนอง ส่วนใหญ่ประกอบด้วยเซลล์เม็ดเลือดขาวที่ตายแล้ว และเชื้อแบคทีเรียหรือเชื้อราที่ก่อให้เกิดการอักเสบ ”
สิวหัวช้างเกิดจากอะไร ?
สาเหตุการเกิดสิวหัวช้าง เกิดได้จากการทำงานของฮอร์โมนร่างกาย และพฤติกรรมที่รบกวนผิวมาก ๆ ครับ
- ปัจจัยจากการทำงานของฮอร์โมนที่ทำให้เกิดสิว
- การเปลี่ยนแปลงของฮอร์โมน ที่ทำให้ร่างกายผลิตแอนโดรเจนเกิน (Hyperandrogenism/Hyperandrogenemia) ทำให้ผิวผลิตน้ำมันออกมาเป็นจำนวนมาก จนเกิดการอุดตันของรูขุมขน และเป็นสิวรุนแรง
- การทำงานของแบคทีเรีย C.acne ที่เพิ่มจำนวนมากขึ้น ระบบภูมิคุ้มกันจะกระตุ้นให้รูขุมขนเกิดการอักเสบเพื่อกำจัดเชื้อแบคทีเรียที่เพิ่มขึ้น ทำให้เป็นสิวอักเสบ
- ต่อมไขมันผลิตไขมันออกมามากเกินไป (Excessive sebum production)
- การอักเสบและการตอบสนองของระบบภูมิคุ้มกัน (Inflammation and immune response) เมื่อมีสิ่งแปลกปลอมเข้าไปสู่ร่างกาย เช่น เชื้อโรค แบคทีเรีย
- เซลล์ในรูขุมขนเพิ่มจำนวนเซลล์มากเกินไป (Follicular epidermal hyperproliferation)
- ปัจจัยจากพฤติกรรมที่รบกวนผิว
- การใช้มือที่ไม่สะอาดลูบ เช็ด หรือสัมผัสหน้าบ่อย ๆ
- ล้างเครื่องสำอางไม่สะอาด ใช้เครื่องสำอาง ครีมบำรุง ที่ไม่เหมาะกับผิว
- ออกกำลังกายขับเหงื่อมากเกินไป (เหงื่อกับความมันเป็นสาเหตุการเกิดสิวได้)
- นอนดึก พักผ่อนน้อย มีความเครียด
- ดื่มน้ำน้อย ตากแดดบ่อย ๆ ทำให้ผิวแห้ง
นอกจากนี้สิวหัวช้าง ยังอาจเกิดได้จากกรรมพันธุ์ หรือผลข้างเคียงของยาบางชนิด เช่น ลิเทียม, คอร์ติโคสเตียรอยด์ รวมถึงปัจจัยของฝุ่นและมลภาวะต่าง ๆ
บริเวณที่มักเกิดสิวหัวช้าง
- สิวหัวช้างบริเวณแก้ม
- สิวหัวช้างบริเวณจมูก
- สิวหัวช้างบริเวณคาง
- สิวหัวช้างบริเวณหลัง
- สิวหัวช้างบริเวณหน้าอก
วิธีรักษาสิวหัวช้าง
1.ทายารักษาสิวหัวช้าง
เป็นการใช้ยาทาบนผิวหนังบริเวณที่เป็นสิวหัวช้าง ยาจะออกฤทธิ์ลดการอักเสบของผิว ลดการทำงานของต่อมผลิตไขมัน ลดจำนวนแบคทีเรีย ลดการระคายเคืองของผิว โดยยาที่ใช้จะเป็นในกลุ่มของ Retinoids, Benzoyl peroxide, Azelaic Acid หรือหมออาจพิจารณาใช้ร่วมกับยากลุ่มอื่น ๆ เพื่อให้ได้ผลการรักษาที่มีประสิทธิภาพมากขึ้น ตามระดับความรุนแรงของสิวหัวช้างของแต่ละคน
2.ฉีดยารักษาสิวหัวช้าง
เป็นการใช้ corticosteroids ฉีดเข้าที่สิวโดยตรง จะช่วยรักษาการอักเสบของสิวโดยไม่ต้องกรีดเอาหนองออก และให้ผลลัพธ์ที่ดี สิวจะยุบลงอย่างรวดเร็ว แต่ก็มีข้อควรระวัง เพราะไม่สามารถฉีดสิวได้ทุกตำแหน่ง ฉีดแล้วอาจทิ้งรอยขาว ๆ หรือทำให้ผิวยุบตัวบุ๋มลงไปได้ ต้องใช้ปริมาณยาที่เหมาะสม จึงควรฉีดกับแพทย์ที่เชี่ยวชาญเท่านั้น
3.กินยารักษาสิวหัวช้าง
ตัวยาจะช่วยปรับฮอร์โมน ฆ่าเชื้อแบคทีเรีย และลดการทำงานของต่อมไขมัน ลดการอักเสบของสิว ยาที่นิยมใช้จะเป็นตัวยาในกลุ่ม ยาปฏิชีวนะ (Antibiotic and antibacterial agents), ยา Isotretinoin, Spironolactone, ยาคุมกำเนิด (ใช้รักษาสิวหัวช้างระยะเริ่มต้น)
4.กดสิวหรือการกรีดเอาหนองสิวโดยผู้เชี่ยวชาญ
เป็นการกรีดเอาหนองออกจากสิว เพื่อลดการอักเสบ แล้วจึงรักษาต่อไป แต่ปัจจุบันจะไม่แนะนำให้ทำครับ เพราะเป็นการแก้ที่ปลายเหตุ และมีความเสี่ยงที่จะเกิดการติดเชื้อและเป็นแผลเป็นได้ง่าย
5.ทำเลเซอร์และการบำบัดด้วยแสง
เป็นวิธีใหม่ในการรักษาสิวหัวช้าง เช่น เลเซอร์คาร์บอนไดออกไซด์, แสงบำบัด (Light therapy) ช่วยลดจำนวนแบคทีเรีย ลดการทำงานของต่อมไขมัน ลดการอักเสบ และลดรอยแดงจากสิว
สำหรับคนไข้ที่หลังจากรักษาสิวหัวช้างแล้วมีรอยดำ มีปัญหาหลุมสิว หมอมีวิธีลดรอยสิวแบบต่าง ๆ แนะนำให้ในบทความ ลดรอยสิว รอยแดง ให้หน้าใส วิธีไหนเห็นผล เลือกหัตถการทางการแพทย์วิธีไหนดี ?
วิธีดูแลผิวเพื่อไม่ให้เป็นสิวหัวช้าง
ดูแลรักษาความสะอาดใบหน้า
การดูแลรักษาความสะอาดเป็นขั้นตอนพื้นฐานในการป้องกันสิวครับ เพราะสิ่งสกปรกและแบคทีเรียที่ตกค้างบนใบหน้าก็เป็นหนึ่งในสาเหตุที่ทำให้เกิดสิว แต่ก็ไม่ควรล้างหน้าบ่อยเกินไป อาจทำให้หน้าแห้ง ขาดความชุ่มชื้น กระตุ้นให้ผิวผลิตน้ำมันมากขึ้นกว่าเดิม โดยควรล้างหน้าให้สะอาดวันละ 2 ครั้ง เช้า-เย็น
นอกจากนี้ควรเลือกใช้ผลิตภัณฑ์บำรุงที่เหมาะกับผิวหน้าของแต่ละคน เช่น ผิวมัน ผิวแห้ง ผิวผสม รวมถึงการเลือกใช้เครื่องสำอางที่ไม่ก่อให้เกิดการแพ้ หลังแต่งหน้าแล้วล้างเครื่องสำอางให้สะอาด หมั่นล้างแปรงบ่อย ๆ ก็จะช่วยป้องกันการสะสมของสิ่งสกปรก ลดการเกิดสิวได้เป็นอย่างดีครับ
เสริมความแข็งแรงให้ผิว
ผิวที่เป็นสิวได้ยาก คือผิวที่แข็งแรง สุขภาพดี มีความชุ่มชื้นและผลิตน้ำมันออกมาอย่างเหมาะสมครับ ยิ่งผิวแห้งมากต่อมไขมันก็ยิ่งต้องผลิตน้ำมันออกมามาก เกิดการอุดตันในรูขุมขน เป็นสาเหตุของการเกิดสิว สำหรับการเสริมความแข็งแรงให้ผิว ได้แก่
- ดื่มน้ำให้เพียงพอ 1.5-2 ลิตร จะช่วยรักษาความชุ่มชื้นให้ผิวได้
- ทาครีมกันแดด ป้องกันรังสี UVA, UVB เพราะความร้อนจากแสงแดดอาจทำให้ผิวเกิดการผลิตไขมันมากกว่าปกติ
- เสริมวิตามินให้ผิว เช่น การรับประทานวิตามิน, ฉีดวิตามินผิว, ฉีดมาเด้คอลลาเจน, เมโสหน้าใส
การเสริมความแข็งแรงให้ผิวด้วยการฉีดมาเด้คอลลาเจน
Made Collagen เป็นหนึ่งในยี่ห้อยาที่ใช้ฉีดเมโสหน้าใสครับ จริง ๆ แล้ว เมโสหน้าใสมีอีกหลายยี่ห้อ เช่น Tensonez, Neo-Glutanex Glow, Filorga, Alpha arbutin แต่ละตัวจะมีส่วนประกอบที่ออกฤทธิ์ต่างกันไป สำหรับคนที่มีปัญหาสิวบ่อย ๆ เป็นสิวซ้ำซาก หมอจะแนะนำให้ฉีดมาเด้คอลลาเจนครับ เพราะตัวยาจะออกฤทธิ์ในการลดสิวผด ลดผื่น ช่วยขับสารพิษ ลดผิวอักเสบ ปรับความสมดุล ช่วยให้ผิวแข็งแรง มีภูมิต้านทานที่ดี ไม่ถูกทำร้ายจากสภาพแวดล้อมหรือมลภาวะได้ง่าย
อ่านบทความเพิ่มเติม : ฉีดมาเด้คอลลาเจน คืออะไร ? made collagen 16 จุด ? ต่างจากเมโสหน้าใสอย่างไร ?
สิวหัวช้างบีบได้ไหม ?
สิวหัวช้างเป็นสิวอักเสบรุนแรงครับ ในบางครั้งเป็นสิวที่ยังไม่มีหัว ดังนั้นไม่ควรกดสิว บีบสิว เด็ดขาด เพราะอาจทำให้เชื้อลุกลามและเป็นวงจรสิวไม่จบไม่สิ้น ถ้าหากต้องการกดสิวแนะนำให้กดในขณะที่ยังเป็นสิวอุดตันอยู่ครับ จะช่วยป้องกันไม่ให้สิวอักเสบก่อตัวเป็นสิวหัวช้างที่รุนแรง
วิธีการดูแลเมื่อเป็นสิวหัวช้าง
เมื่อเป็นสิวหัวช้างแล้ว ควรดูแลเรื่องความสะอาด ลดต้นเหตุที่กระตุ้นให้เกิดสิว โดยสิ่งที่ไม่ควรทำเมื่อเป็นสิวหัวช้าง ได้แก่
- กด บีบเค้น สิวหัวช้าง ให้แตกออก
- สัมผัสบริเวณใบหน้าไม่จำเป็น
- ขัดถูผิวหน้าแรง ๆ บ่อย ๆ
- ใช้ผลิตภัณฑ์ไม่เหมาะกับผิว มีฤทธิ์รุนแรง เช่น ผลิตภัณฑ์ที่ผสมแอลกอฮอล์
“ ข้อควรรู้ : ความเชื่อผิด ๆ เกี่ยวกับการรักษาสิวหัวช้าง คือ การใช้ยาสีฟันแต้มสิวแล้วจะช่วยให้สิวยุบลง กระทรวงสาธารณสุข ได้ตรวจสอบข้อมูลและชี้แจงว่าไม่เป็นความจริงครับ แม้ในยาสีฟันจะมีส่วนประกอบบางอย่างที่เป็นชนิดเดียวกับยารักษาสิวแต่ก็ไม่มีความเข้มข้นมากพอ และยังอาจทำให้เกิดผลข้างเคียง เช่น ผิวแห้ง เป็นรอยแดง เกิดการระคายเคือง ทำให้ปัญหาสิวเป็นหนักกว่าเดิมได้ครับ ”
สิวหัวช้างอันตรายไหม ?
สิวหัวช้างไม่อันตรายครับ ไม่ได้สัมพันธ์กับการเกิดโรคต่าง ๆ แต่ถ้าพูดถึงการทำลายชั้นผิว ก็ถือว่ารุนแรงถ้าเทียบกับสิวชนิดอื่น ๆ เพราะมีขอบเขตที่กว้างและลึก หลังรักษาหายแล้วก็มักทิ้งรอยแผลเป็นจากสิวไว้ และอาจกลับมาเป็นซ้ำได้บ่อย ๆ
สิวหัวช้างเป็นกี่วันหาย ?
การรักษาสิวหัวช้างค่อนข้างใช้ระยะเวลาครับ อาจใช้เวลาหลายเดือน เพราะเป็นสิวที่มีการติดเชื้อถึงผิวหนังชั้นใน ทำลายผิวลงลึกและกว้าง ในเคสที่มีการอับเสบเรื้อรัง ภูมิคุ้มกันทำลายเนื้อเยื่อตัวเอง ก็จะทิ้งรอยแผล รอยสิว หรืออาจกลับมาเป็นซ้ำ ๆ ได้อีกถ้าไม่แก้ที่ต้นเหตุการเกิดสิว ทั้งนี้จะหายช้าหรือเร็วก็ขึ้นอยู่กับการตอบสนองต่อยาของคนไข้แต่ละรายด้วยครับ
สิวหัวช้าง สามารถหายเองได้ไหม ?
เนื่องจากสิวหัวช้างเป็นสิวอักเสบ จึงไม่สามารถหายเองได้ครับ หากปล่อยไว้ไม่รักษาจะทำให้เชื้อลุกลาม เป็นสิวอักเสบรุนแรงมากขึ้น ดังนั้นเมื่อเป็นสิวหัวช้างต้องใช้ยาเพื่อฆ่าเชื้อครับ
สรุป
สิวบางชนิดที่ไม่รุนแรง ใช้ยาแต้มก็อาจจะหายครับ แต่สิวหัวช้างเป็นสิวอักเสบที่มีการติดเชื้อ หมอจึงไม่แนะนำให้พยายามกด บีบ หรือรักษาด้วยตัวเอง เพราะจะยิ่งทำให้เกิดการติดเชื้อรุนแรงขึ้น ควรพบแพทย์เพื่อรับการรักษาอย่างถูกวิธี
นอกจากนี้การกำจัดปัจจัยที่ทำให้เกิดสิว รักษาความสะอาด เสริมความแข็งแรงให้กับผิว ช่วยไม่ให้เกิดปัญหาสิวหัวช้างซ้ำซาก เป็นวิธีป้องกันสิวทุกประเภทที่ให้ผลดีและยั่งยืน ดีกว่าเป็นแล้วต้องมารักษาทีหลัง เสี่ยงเกิดแผลเป็น หรือรอยสิวได้ครับ
สามารถ comment สอบถามเข้ามาด้านล่างได้เลยนะครับ หมอตอบเองครับ
ร้อยไหมหน้าเรียว ที่ไหนดี ? เลือกไหมอย่างไรให้เห็นผลเป็นธรรมชาติและอยู่ได้นาน
Reading Time: 3 minutes - ร้อยไหมหน้าเรียว ในกรุงเทพฯ ที่ไหนดี ? - ร้อยไหมหน้าเรียว ที่ไหนดี ? ก่อนร้อยไหมควรพิจารณาอะไรบ้าง ? - คลินิกร้อยไหมหน้าเรียวที่ได้มาตรฐาน สังเกตได้จากอะไร ? - วิธีการเลือกการร้อยไหมกับคลินิกร้อยไหม - ร้อยไหมหน้าเรียวกับแพทย์ที่มีประสบการณ์ดีอย่างไร ?
เคล็ดลับเลือกคลินิก ทำปากกระจับที่ไหนดี ? ปากสวยเป็นธรรมชาติ
Reading Time: 3 minutes - ทำปากกระจับที่ไหนดี ในกรุงเทพ - 4 ข้อควรรู้ ฉีดปากกระจับที่ไหนดี ทรงกระจับสวย
ฟิลเลอร์ (Filler) กับโบท็อกซ์ (Botox) ต่างกันอย่างไร ? ทำ...
Reading Time: 4 minutes - ฟิลเลอร์ คืออะไร ? - โบท็อกซ์ คืออะไร ? - ฟิลเลอร์ (Filler) กับ โบท็อกซ์ (Botox) ต่างกันอย่างไร ? - เปรียบเทียบข้อดี ข้อจำกัดของฟิลเลอร์ กับโบท็อกซ์ - เลือกฉีดฟิลเลอร์หรือโบท็อกซ์ดี แบบไหนเหมาะกับใครบ้าง ?
15 วิธี กำจัดไขมันส่วนเกิน ดูแลตัวเองเพื่อสุขภาพและรูปร่า...
Reading Time: 4 minutes - ไขมันส่วนเกิน คืออะไร? - สาเหตุการเกิดไขมันส่วนเกิน - ไขมันส่วนเกิน อันตรายไหม? - 15 วิธีกำจัดไขมันส่วนเกินแบบต่าง ๆ
โบท็อกเยอรมัน Xeomin ช่วยปรับหน้าเรียวดีไหม? มีข้อดีต่างจ...
Reading Time: 3 minutes - โบท็อกเยอรมัน Xeomin คืออะไร? - ฉีดโบท็อกเยอรมัน Xeomin ตำแหน่งไหนได้บ้าง? - ข้อดีของโบท็อกเยอรมัน Xeomin - โบท็อกเยอรมัน Xeomin แตกต่างจากยี่ห้ออื่นอย่างไร? - ขั้นตอนการฉีดโบท็อกเยอรมัน Xeomin
รีวิว CoolSculpting วิธีการสลายไขมันด้วยความเย็นเพื่อหุ่น...
Reading Time: 4 minutes มีคนอ่านบทความนี้แล้ว : 1,604 วันที่อัพเดตล่าสุด : 26 April 2024 CoolSculpting รีวิว รีวิว CoolSclupting วิธีการสลายไขมันด้วยความเย็นด้วยเครื่อง Coolsclupting เพื่อหุ่นสวย หุ่นเฟิร์ม กระชับเข้ารูป สำหรับใครที่ต้องการปรับรูปร่างและลดสัดส่วนเฉพาะจุด แบบไม่อยากผ่าตัด ไม่อยากดูดไขมัน Coolsculpting ช่วยได้ครับ แม้ไม่มีเวลาออกกำลังกาย ก็สามารถสลายไขมันสะสมได้โดยไม่ต้องเจ็บตัว Coolsculpting ช่วยลดและกระชับสัดส่วน ได้ทั้งหน้าท้องและไขมันส่วนเกินตามจุดต่างๆ เช่น ต้นแขน,ต้นขา, สะโพก,น่อง,ปีกหลังใต้วงแขน ,เหนียง รวมถึงคุณแม่หลังคลอดที่ต้องการลดและกระชับสัดส่วนก็ทำได้เช่นกันครับ สารบัญ CoolSculpting ทำไมต้องต้องเลือก Coolsculpting? Coolsculpting ทำตรงไหนได้บ้าง ผลลัพธ์หลังจากทำ Coolsculpting รีวิว Coolsculpting ลดไขมันต้นแขน | นิโคล เทริโอ รีวิว Coolsculpting ลดไขมันหน้าท้อง | แอนดี้ เขมพิมุก รีวิว Coolsculpting | […]
